Gramatikë
GJUHA E TEKSTIT SHKOLLOR - RËNDËSIA DHE PËRMBAJTJA E SAJ S’ka dyshim se te ne ka tekste shkollore që janë të përgatitura me kujdes edhe në pikëpamje gjuhësore dhe në të cilët vërehen pak shmangie të trajtave normative gjuhësore, por mund të themi se ka edhe disa tekste me të meta e gabime, në të... lexo më shumë
DREJTSHKRIMI I PËREMRAVE TË PACAKTUAR Një ndër 7 llojet e përemrave të gjuhës shqipe janë edhe “Përemrat e pacaktuar”, të cilët kanë një shtrirje të gjerë përdorimi në gjuhën tonë. Përemrat e pacaktuar tregojnë frymorë a sende në mënyrë të pacaktuar ose sasi të pacaktuara të tyre. Veçori themelore... lexo më shumë
FOLJA pres ME DOMETHËNIE: NDAJ DIÇKA NË PJESË, COPËtOJ NUK MUND TË JETË FOLJE E ZGJEDHIMIT TË DYTË, SEPSE PJESORJA TEMËFORMUESE DEL ME ZANORE DHE MERR PRAPASHTESËN -RË, SI DHE FOLJET: la-j / la-rë, ble-j / ble-rë ETJ.,TË ZGJEDHIMIT TË PARË. Siç vërehet folja PRES në shqyrtim e formon pjesoren m... lexo më shumë
A thuhet shqip "muaji i Ramazanit" apo "muaji Ramazan"? Në shqipen standarde, po edhe në dialektet, si prirje, kur e shoqëron emri i përgjithshëm “muaji”, emri i muajit përkatës përdoret si ndajshtim i paveçuar, për shembull: muaji mars, muaji prill, muaji shtator… Po kështu është edhe me emrat e... lexo më shumë
DREJTSHKRIMI I FOLJEVE NË KOHËN E PAKRYER Njëra ndër kohët e shkuara të foljes është edhe koha e pakryer (imperfekti), e cila tregon një veprim a gjendje të zgjatur a të përsëritur herë pas here brenda një kohe të caktuar të së shkuarës e që ka përfunduar para çastit të ligjërimit pa ditur fillimi... lexo më shumë
Zanorja ”Ë” fundore Shkrimi i zanores ”ë ” fundore mbështetet në rregullën fonetike sipas së cilës kjo zanore përdoret në të gjitha ato raste kur ndodhet një rrokje larg theksit. Në rast të kundërt,” ë-ja” fundore nuk shkruhet. Përjashtim bëjnë disa raste ku përdorimi i kësaj zanoreje në fund të f... lexo më shumë
KOHA "E ARDHME" APO KOHA "E ARDHSHME?" Mbiemrat e gjinisë femërore formohen nga mbiemrat e gjinisë mashkullore. Kështu, mbiemri i gjinisë femërore "E ARDHSHME" është formuar nga mbiemri i gjinisë mashkullore "I ARDHSHËM", duke ndryshuar nyjën "I" të gjinisë mashkullore në "E" dhe duke marrë njëkoh... lexo më shumë
Uji dhe ujët PO TË HASIM SOT NË EMRA: DJATHI, UJI, MISHI ETJ. NË FORMËN E ASNJANËSIT, DO T’I KONSIDEROJMË SI EMRA TË GJINISË ASNJANËSE: DJATHËT, UJËT, MISHTË ETJ. Disa emra të lëndës, si: grurë, mjaltë, mish, djathë, dhjamë, vaj,ujë, drithë e ndonjë tjetër, që sot përdoren në gjininë mashkullore,... lexo më shumë
Flamuj dhe flamurë SHUMËSI DYVARIANTËSH I DISA EMRAVE MASHKULLORË Disa emra të gjinisë mashkullore në shumës, sipas normave drejtshkrimore të standardit të sotëm të gjuhës shqipe,dalin me forma dyvariantëshe, që sipas meje, mbase është dashur të përdoren vetëm në variantin më të përhapur, si:flam... lexo më shumë
KUR ZANORJA ANTIHIATIZUESE SHTOHET MIDIS TEMËS SË SHUMËSIT TË EMRIT DHE MBARESËS, AJO DO TË QUHET - ANAPTIKSORE, SI P.SH.: D-i-JE PËR DJE; MËSUES-i-T ETJ. Tingujt kundër hiatit, siç dihet, vihen midis zanoresh, pra janë fonema bashkëtingëlloresh. Mirëpo, kemi raste kur midis tingujsh bashkëtingël... lexo më shumë
DREJTSHKRIMI I BASHKËTINGËLLORES “RR” Gjuha shqipe ka shumë fjalë që shkruhen dhe shqiptohen me “rr”. Prandaj këto fjalë duhen mësuar e mbajtur mend sepse nuk ka ndonjë rregull që përcakton se në cilat raste përdoret bashkëtingëllorja “rr”. Në jetën e përditshme hasim shumë raste kur njerëzit fj... lexo më shumë
TINGUJT BUKURTINGËLLUES A KUNDËR HIATIT: N (R), J, V, H. Kur tingulli joetimologjik shtohet midis zanoresh për shqiptim të këndshëm, përkatësisht për ta zhdukur hiatin (që goja mos të mbetet e hapur) me rastin e shqiptimit të dy zanoreve të njëpasnjëshme, ai tingull (fonemë) quhet bukurtingëllues... lexo më shumë